Organic, vegan, clean: wat is het en wat zijn de verschillen?

Groen & natuurlijk?
Tegenwoordig is de keuze voor een biologisch, vegan of clean product geen probleem meer, je hoeft niet meer naar een klein 'reform'winkeltje om je verantwoorde beautyproducten aan te schaffen. Ook kun je er inmiddels van uitgaan dat de kwaliteit en effectiviteit van deze producten zich kan meten met  'gewone' merken. Maar nu 'groene' producten hotter dan ooit zijn, is het belangrijk om kritisch te kijken naar je beauties. Want sommige producten die goed lijken te zijn voor de planeet, zijn dat in werkelijkheid niet. Wist je bijvoorbeeld dat de term 'natuurlijk' niet gereguleerd is? Elk cosmeticamerk kan dit woord op een etiket zetten, zelfs als het product boordevol synthetische ingrediënten zit. Er is maar 1% van natuurlijke oorsprong nodig om de term op de verpakking te plakken. Ben je dan volledig overgeleverd aan de truukjes van de cosmeticaindustrie? Nee, gelukkig zijn er wel gereguleerde termen zoals 'biologisch'. Bovendien kunnen bepaalde keurmerken je helpen om een verantwoorde keuze te maken. We leggen je graag uit wat een aantal veelgebruikte termen die je op BioPlaneet tegen kunt komen nu precies betekenen.

Biologisch (in het Engels:organic)
Deze term - wat betekent dat ingrediënten biologisch zijn gekweekt of geteeld - is gereguleerd en wettelijk beschermd in Nederland. Je mag het niet zomaar op een verpakking zetten, de claim biologisch moet dus overeenkomen met de ingrediënten die in het product zitten. Als het Europese Bio-keurmerk op een product staat, is het gegarandeerd biologisch. Het mag niet gebruikt worden zonder dat een officiële controle-organisatie heeft vastgesteld dat aan de Europese eisen is voldaan. De naleving van deze regels wordt streng gecontroleerd. En opgelet: ingrediënten als water, zeezout, klei en mineralen zijn nooit biologisch of organic. Dus als er bijvoorbeeld water is toegevoegd aan een product, kan het nooit voor 100% van biologische oorsprong zijn.

Clean beauty
Met clean beauty worden producten bedoeld die vrij zijn van 'giftige' en synthetische - door de mens gemaakte - ingrediënten. Het is geen wettelijk beschermde term; ieder merk kan zelf bepalen welke werkstoffen onder de term clean vallen. Doorgaans zijn de ingrediënten plantaardig en vriendelijk voor mens, dier en milieu maar ze zijn niet altijd gegarandeerd biologisch. De belangrijkste USP van clean beauty is dat de producten geen ingrediënten bevatten die als 'slecht' worden beschouwd of die de huid kunnen irriteren. Voorbeelden daarvan zijn sulfaten, siliconen, ftalaten, parabenen, pesticiden, petroleumderivaten, kunstmatige kleurstoffen en synthetische geurstoffen.  Binnen de Europese Unie moet een INCI-lijst op de verpakking alle mogelijke allergenen vermelden die gevoeligheid kunnen veroorzaken (in concentraties boven 0,01%). Deze ingrediënten worden vaak cursief weergegeven aan het einde van de lijst.

Duurzaam (in het Engels: sustainable)
De officiële omschrijving van duurzaamheid binnen de ecologie is 'de eigenschap van biologische systemen om voor onbepaalde tijd divers en productief te blijven'. Vertaald naar cosmetica betekent dit dat duurzame producten zo min mogelijk materialen en energie verbruiken en geen schade toebrengen aan mens, dier en de natuur. De generaties na ons mogen er dus geen last van hebben. 

Dierproefvrij (in het Engels: cruelty free)
Ooit dat symbool met een konijntje op een verpakking opgemerkt? Dat is een Leaping Bunny-certificering en betekent dat geen van de ingrediënten van het product op dieren is getest. Alle producten van Suki bijvoorbeeld dragen dit keurmerk. Sinds 2013 zijn in Europa alle dierproeven verboden voor cosmetica die hier wordt geproduceerd en verkocht. Overigens: dierproefvrij betekent niet automatisch dat het product geen dierlijke ingrediënten bevat. En dan is er nog China. Dit land eist dat merken die daar in de retail worden verkocht, getest worden op dieren. Voor producten die online worden aangeboden, geldt dit niet. Sommige merken kiezen er daarom voor om China te boycotten maar er zijn ook merken die hier in Europa proefdiervrij zijn terwijl in China hun producten worden getest op dieren. Er is inmiddels wel een en ander aan het veranderen in China ten opzichte van dierproeven dus houd het nieuws hierover in de gaten.

Veganistisch (in het Engels: vegan)
Een product met het label veganistisch bevat geen dierlijke producten of bijproducten van dierlijke oorsprong. En dat is het, niets meer en niets minder. De term vegan staat los van biologisch, duurzaam of clean. Een veganistisch beautyproduct kan gewoon synthetische werkstoffen of chemische ingrediënten bevatten. Belangrijk dus om de ingrediëntenlijst te lezen wanneer iets vegan is! Het meest bekende cosmeticakeurmerk is opgericht door de Engelse Vegan Society. Het certificeert dat producten geen dierlijke extracten of dierlijke bijproducten bevatten in de ingrediënten of het productieproces. Voordeel van dit keurmerk is dat het ook meteen garandeert dat het product niet op dieren is getest. Enkele veel voorkomende cosmetische ingrediënten die afgeleid kunnen zijn van dierlijke bronnen zijn glycerine, collageen, hyaluronzuur en retinol. De Vegan Society raadt ook aan om deze ingrediënten te vermijden: bijenwas, honing, parel(moer), zijde, slakkengel, melkeiwit, cochenille (E120, luis die rode kleurstof levert) en lanoline (wolvet).